Layer 2 là gì? Tìm hiểu toàn tập các giải pháp trên Ethereum

Layer 2 là gì? Câu hỏi này đang được rất nhiều người quan tâm khi mà nhu cầu giao dịch trên blockchain ngày càng tăng.

Hãy cùng Kênh Bitcoin khám phá để hiểu rõ hơn Layer 2 là gì và cách nó giải quyết những hạn chế của blockchain hiện tại.

Layer 2 là gì?

Layer 2 là thuật ngữ chỉ các giải pháp phát triển dựa trên layer 1
Layer 2 là thuật ngữ chỉ các giải pháp phát triển dựa trên layer 1

Layer 2 (hay còn gọi là L2) là thuật ngữ chỉ các giải pháp phát triển dựa trên layer 1, kế thừa các đặc điểm của layer 1 nhằm mục đích mở rộng khả năng của blockchain.

Khác với quan niệm sai lầm thường thấy rằng layer 2 chỉ dành riêng cho Ethereum, layer 2 có thể được triển khai trên bất kỳ blockchain nào muốn đáp ứng nhu cầu người dùng với quy mô lớn hơn.

Trên thực tế, ngoài Ethereum, Bitcoin cũng có Lightning Network để cải thiện tốc độ giao dịch. Cộng đồng BNB Chain cũng đang lên kế hoạch mở rộng mạng lưới thông qua các giải pháp layer 2 và nhiều chuỗi khác cũng có khả năng phát triển giải pháp layer 2 trong tương lai.

Layer 2 đang khắc phục vấn đề nào của Layer 1?

Các vấn đề nào của Layer 1 mà L2 có thể khắc phục
Các vấn đề nào của Layer 1 mà L2 có thể khắc phục

Cách mà các Layer 2 cung cấp giải pháp cho Layer 1 Theo xu hướng phát triển của các Layer 2, chúng có những đặc điểm chung như sau:

  • Tăng cường khả năng xử lý: Layer 2 nâng cao khả năng xử lý giao dịch, giảm thiểu tình trạng tắc nghẽn mạng và mở rộng băng thông, từ đó giúp giải quyết vấn đề cản trở trong việc thực hiện giao dịch.
  • Giảm chi phí: Layer 2 hạ thấp chi phí cho người dùng thông qua nhiều phương pháp khác nhau, tạo điều kiện thuận lợi cho việc sử dụng.
  • Bảo đảm tính bảo mật và phi tập trung: Layer 2 giữ nguyên tính bảo mật và phi tập trung từ Layer 1, đồng thời nâng cao khả năng mở rộng mạng lưới.

Mặc dù Layer 2 được kỳ vọng đáp ứng nhu cầu, nhưng trên thực tế vẫn còn những vấn đề chưa được giải quyết. Về mặt bảo mật, cơ chế Optimistic Rollups của Optimism gặp khó khăn và tốc độ giao dịch của ZK-Rollups vẫn chậm hơn so với yêu cầu. Tuy nhiên, cả hai giải pháp này vẫn thu hút sự quan tâm từ các nhà đầu tư.

Ngoài ra, việc chuyển tài sản giữa các Layer 2 (chỉ trên Ethereum) vẫn gặp nhiều hạn chế, đặc biệt là về thời gian chuyển tài sản và phí giao dịch.

Nếu không sử dụng bridge từ bên thứ ba, người dùng sẽ phải dùng Ethereum như một trạm trung chuyển tài sản, nhưng điều này sẽ tiêu tốn khá nhiều thời gian và chi phí dù Ethereum đã giảm phí giao dịch phần nào.

Nếu bạn sử dụng các công cụ bên thứ ba như bridge (Orbiter Finance, Stargate Finance,…) hoặc các sản phẩm tương tự, bạn sẽ tiết kiệm được thời gian và chi phí sử dụng cũng giảm, nhưng so với một giao dịch thông thường thì chi phí vẫn tương đối lớn. Mặc dù có những điểm yếu như đã nêu, nhưng không thể phủ nhận nỗ lực cải tiến và phát triển công nghệ của các giải pháp Layer 2 theo thời gian.

Hơn nữa, Ethereum đã cập nhật EIP-4844, bản cập nhật này có thể giúp giảm thiểu số lượng phí gas tiêu thụ trong hệ sinh thái Ethereum, đặc biệt là với các giải pháp Rollups. Ngoài ra, các giải pháp ZK-Rollups thậm chí còn hoạt động hiệu quả hơn khi có mức gas thấp hơn từ 40 đến 100 lần so với Layer 1 của Ethereum.

Không chỉ dừng lại ở đó, vào tháng 01/2024, Vitalik Buterin đã đề xuất tăng giới hạn phí gas trên Ethereum lên 33%, nâng mức giới hạn gas tối đa từ 30 triệu lên 40 triệu gas để mở rộng kích thước block và cải thiện khả năng xử lý giao dịch. Dù ông đã cảnh báo về rủi ro từ giao dịch spam có thể ảnh hưởng đến tính ổn định của phí giao dịch, nhưng các đại diện của những Layer 2 phổ biến đều đánh giá tích cực đề xuất này, coi đây là một bước quan trọng cho cộng đồng.

Tại sao layer 2 lại cần thiết?

Lý do Layer 2 lại cần thiết
Lý do Layer 2 lại cần thiết

Không phải vô tình mà nhiều người dùng nhầm lẫn rằng giải pháp layer 2 chỉ phù hợp với Ethereum. Với lượng giá trị thu hút và hiệu ứng mạng lưới vượt trội hơn so với các chuỗi khác, Ethereum đã khẳng định được sự thành công của mình, nhưng điều này cũng làm nổi bật những hạn chế của mạng lưới.

Người dùng thường xuyên gặp phải phí giao dịch cao và tình trạng tắc nghẽn vào giờ cao điểm khi thực hiện giao dịch trên Ethereum.

Thực tế, vấn đề về khả năng mở rộng không chỉ xảy ra riêng ở Ethereum, mà Bitcoin cũng chỉ có thể xử lý khoảng 7 giao dịch/giây.

Các chuỗi khác như BNB Chain, Polygon và Avalanche cũng thường xuyên bị tắc nghẽn vào thời điểm đông đúc. Tất cả những vấn đề này đã thúc đẩy nhu cầu phát triển các giải pháp mở rộng mạng lưới, và layer 2 là một trong những giải pháp đó. Layer 2 mang lại không ít những lợi ích:

  • Nâng cao khả năng thực hiện giao dịch, giảm tình trạng tắc nghẽn trong mạng lưới và cải thiện trải nghiệm cho người dùng.
  • Tích hợp nhiều giao dịch thành một để xử lý, từ đó giảm chi phí gas và giúp người dùng dễ dàng tiếp cận hơn.
  • Không cần phải hy sinh các yếu tố như bảo mật hay tính phi tập trung để có được khả năng mở rộng, vì layer 2 được phát triển trên nền tảng mạng hiện có.
  • Phát triển các mạng lưới chuyên dụng phù hợp với mục tiêu cụ thể và có thể vận hành hiệu quả ở quy mô lớn.

Một số dự án nổi bật trong năm 2024 trên nền tảng Layer 2 là gì?

Dự án Layer 2 nổi bật năm 2024
Dự án Layer 2 nổi bật năm 2024

Optimism

Optimism là một giải pháp Layer 2 nhằm mở rộng khả năng của Ethereum, được phát triển để hỗ trợ người dùng giảm thiểu chi phí giao dịch và nâng cao tốc độ xử lý giao dịch, từ đó cải thiện trải nghiệm người dùng. Optimism được xây dựng dựa trên công nghệ gọi là Optimistic Rollups.

Arbitrum

Arbitrum là một giải pháp Layer 2 được thiết kế với mục tiêu tăng cường hiệu suất cho các hợp đồng thông minh trên Ethereum, cụ thể là nâng cao tốc độ và khả năng mở rộng, đồng thời cung cấp thêm các tính năng bảo mật cần thiết cho việc khởi động.

ZK-Rollups

Giải pháp Zero-knowledge, hay còn gọi là ZK-Rollups, có thể gộp hàng trăm giao dịch ra ngoài chuỗi và tạo ra các chứng nhận mật mã SNARK. Đây được xem là bằng chứng hợp lệ và được lưu trữ trên nền tảng Ethereum.

Nếu bạn muốn giao dịch các đồng tiền điện tử trong hệ sinh thái ZK-Rollups an toàn, có thể tham khảo danh sách Top sàn giao dịch tiền điện tử lớn nhất Việt Nam.

zkSync

zkSync là một giải pháp Layer 2 thuộc loại ZK-Rollups trên nền tảng Ethereum, được phát triển bởi đội ngũ Matter Labs, nhận được sự hỗ trợ từ nhiều quỹ đầu tư lớn như a16z, OKX, Crypto.com, Bybit, ConsenSys… và đã huy động được tổng cộng hơn 458 triệu USD.

Starknet

Starknet là một giải pháp Layer 2 trên mạng Ethereum sử dụng công nghệ ZK-Rollups, cho phép các nhà phát triển ứng dụng phi tập trung (dApp) mở rộng quy mô mà vẫn bảo đảm tính bảo mật thừa hưởng từ Ethereum.

Tạm kết

Tất cả các sự kiện đã diễn ra đều hướng về lĩnh vực Layer 2 trên Ethereum, cho thấy một xu hướng sắp bùng nổ mạnh mẽ trong thị trường tiền điện tử. Vì vậy, có thể cơ hội sẽ tập trung vào các dự án Layer 2, đặc biệt là những giải pháp Rollups mới sẽ nhận được nhiều sự chú ý và đầu tư nhất.

Với những thông tin vừa rồi, bạn đã có một cái nhìn tổng quát về Layer 2 là gì. Mong rằng bài viết này sẽ giúp ích trên hành trình đầu tư của bạn!

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *