Ra đời vào năm 2009, Bitcoin hiện nay đang là đồng tiện điện tử có giá trị vốn hóa lớn nhất trên thị trường. Đây cũng là viên gạch đầu tiên xây dựng nên nền móng của thị trường tiền mã hóa hoàn chỉnh như ngày hôm nay.
Vậy Bitcoin là gì? Lịch sử hình thành và phát triển như thế nào? Toàn bộ những thông tin về Bitcoin sẽ được chia sẻ ngay trong bài viết này, mới bạn cùng theo dõi ngày bên dưới.
Bitcoin (BTC) là gì?
Bitcoin là một loại tiền kỹ thuật số phi tập trung, không được kiểm soát bởi bất kỳ cơ quan chính phủ hay tổ chức tài chính nào. Được tạo ra vào năm 2009 bởi một cá nhân hoặc nhóm người ẩn danh sử dụng tên Satoshi Nakamoto, Bitcoin hoạt động dựa trên công nghệ blockchain, một sổ cái phân tán ghi lại tất cả các giao dịch Bitcoin.
Đồng tiền điện tử này có nguồn cung giới hạn, chỉ có tối đa 21 triệu Bitcoin sẽ được tạo ra, giúp ngăn chặn lạm phát và bảo vệ giá trị của đồng tiền. Bitcoin không chỉ là một phương tiện thanh toán mà còn được coi là một tài sản đầu tư, với giá trị biến động mạnh mẽ theo thời gian.
Cha đẻ của Bitcoin là ai?
Cha đẻ của Bitcoin là một cá nhân hoặc nhóm người ẩn danh sử dụng tên Satoshi Nakamoto. Satoshi Nakamoto đã công bố bài báo trắng (whitepaper) giới thiệu về Bitcoin vào năm 2008 và phát hành phiên bản đầu tiên của phần mềm Bitcoin vào năm 2009. Danh tính thật sự của Satoshi Nakamoto vẫn là một bí ẩn lớn trong cộng đồng tiền điện tử và chưa bao giờ được tiết lộ.
Sự ẩn danh của Satoshi Nakamoto đã dẫn đến nhiều suy đoán và giả thuyết về việc ai hoặc nhóm người nào đứng sau cái tên này, nhưng cho đến nay, không có bằng chứng xác thực nào về danh tính thật sự của họ. Satoshi Nakamoto đã ngừng hoạt động công khai liên quan đến Bitcoin vào năm 2010 và từ đó không có bất kỳ thông tin nào nữa.
Đơn vị đo lường BITCOIN: 1 BTC = 100.000.000.000 satoshi
Người đầu tiên nhận Bitcoin bởi Satoshi Nakamoto
Người đầu tiên nhận Bitcoin từ Satoshi Nakamoto là Hal Finney, một lập trình viên và nhà tiên phong trong lĩnh vực tiền mã hóa. Vào ngày 12 tháng 1 năm 2009, Hal Finney đã nhận được 10 Bitcoin từ Satoshi Nakamoto trong giao dịch Bitcoin đầu tiên được ghi nhận.
Hal Finney là một trong những người đầu tiên tải xuống phần mềm Bitcoin sau khi Satoshi phát hành nó và bắt đầu chạy một “node” (máy tính tham gia vào mạng lưới Bitcoin). Ông cũng là một nhà phát triển tích cực và đã có những đóng góp quan trọng cho dự án Bitcoin trong những ngày đầu. Finney và Satoshi đã trao đổi qua email và diễn đàn trực tuyến, thảo luận về các khía cạnh kỹ thuật của Bitcoin và cải tiến mạng lưới.
Hal Finney qua đời vào năm 2014, nhưng những đóng góp của ông cho cộng đồng tiền mã hóa vẫn được ghi nhận và tôn vinh.
Ai là người kiểm soát Bitcoin?
Bitcoin không bị kiểm soát bởi tổ chức hay cá nhân nào. Bitcoin là một hệ thống phi tập trung, có nghĩa là không có cơ quan, tổ chức, hoặc cá nhân nào có quyền kiểm soát toàn bộ mạng lưới Bitcoin. Thay vào đó, Bitcoin được duy trì và điều hành bởi cộng đồng người dùng và các “nodes” (máy tính tham gia vào mạng lưới Bitcoin) trên toàn cầu.
Dưới đây là một số thành phần chính của hệ thống này:
- Cộng đồng người dùng: Các cá nhân và tổ chức sử dụng Bitcoin cho các giao dịch hàng ngày, đầu tư, hoặc các mục đích khác.
- Nodes: Các máy tính chạy phần mềm Bitcoin và tham gia vào việc xác thực các giao dịch. Nodes giúp duy trì tính toàn vẹn của blockchain bằng cách xác minh và ghi lại các giao dịch mới vào sổ cái phân tán.
- Thợ mỏ (miners): Thợ mỏ sử dụng sức mạnh tính toán để giải quyết các bài toán phức tạp, qua đó xác nhận các giao dịch và thêm chúng vào blockchain. Đổi lại, họ nhận được phần thưởng bằng Bitcoin. Quá trình này được gọi là “khai thác” (mining).
- Nhà phát triển: Những người đóng góp vào mã nguồn mở của phần mềm Bitcoin. Họ có thể đề xuất các cải tiến và cập nhật, nhưng những thay đổi này chỉ được thực hiện nếu nhận được sự đồng thuận rộng rãi từ cộng đồng.
- Người dùng mạng: Mọi người tham gia vào việc chuyển giao và giao dịch Bitcoin đều đóng vai trò trong việc duy trì và bảo mật mạng lưới.
Cách thức hoạt động của Bitcoin
Bitcoin hoạt động dựa trên công nghệ blockchain và một hệ thống đồng thuận phi tập trung. Cách thức hoạt động được mô tả như sau:
Bước 1: Blockchain
Blockchain là một sổ cái phân tán công khai ghi lại tất cả các giao dịch Bitcoin. Mỗi giao dịch được xác minh bởi các nút mạng (nodes) và sau đó được thêm vào một khối (block). Các khối này liên kết với nhau thành một chuỗi, tạo thành blockchain.
Bước 2: Giao dịch
Khi một người dùng muốn gửi Bitcoin cho người khác, họ tạo ra một giao dịch và ký tên bằng khóa cá nhân (private key) của họ. Giao dịch này sau đó được truyền vào mạng lưới để các nút xác minh.
Bước 3: Xác minh giao dịch
Các nút trong mạng lưới Bitcoin xác minh các giao dịch bằng cách kiểm tra chữ ký số và đảm bảo rằng người gửi có đủ số dư để thực hiện giao dịch. Nếu hợp lệ, giao dịch sẽ được gộp vào một khối.
Bước 4: Khai thác (Mining)
Thợ mỏ (miners) sử dụng sức mạnh tính toán để giải các bài toán mật mã phức tạp, quá trình này gọi là “khai thác” (mining). Khi một thợ mỏ giải được bài toán, họ có quyền thêm khối mới vào blockchain. Đổi lại, thợ mỏ nhận được phần thưởng bằng Bitcoin (hiện tại là phần thưởng khối và phí giao dịch).
Bước 5: Đồng thuận
Bitcoin sử dụng giao thức đồng thuận gọi là Proof of Work (PoW). Điều này đảm bảo rằng các khối mới được thêm vào blockchain bởi các thợ mỏ đã chứng minh họ đã thực hiện một lượng công việc tính toán đáng kể. Điều này giúp bảo vệ mạng lưới khỏi các cuộc tấn công và đảm bảo tính toàn vẹn của blockchain.
Bước 6: Bảo mật
Mỗi giao dịch và khối trong blockchain đều được mã hóa bằng mật mã học. Điều này làm cho việc giả mạo hoặc thay đổi thông tin giao dịch trở nên cực kỳ khó khăn.
Bước 7: Halving
Số lượng Bitcoin tối đa sẽ được tạo ra là 21 triệu BTC. Hiện tại, khoảng 19 triệu Bitcoin đã được khai thác, và số Bitcoin mới sẽ được phát hành giảm dần theo thời gian, thông qua các sự kiện gọi là “halving” (giảm một nửa phần thưởng khối).
Bước 8: Địa chỉ và khóa
Mỗi người dùng Bitcoin có thể tạo một hoặc nhiều địa chỉ Bitcoin, mỗi địa chỉ liên kết với một cặp khóa: khóa công khai (public key) và khóa cá nhân (private key). Khóa cá nhân được sử dụng để ký các giao dịch và phải được giữ bí mật, trong khi khóa công khai có thể được chia sẻ để nhận Bitcoin.
Sự hình thành và phát triển của Bitcoin
Năm 1976
Whitfield Diffie và Martin Hellman công bố bài báo “New Directions in Cryptography,” giới thiệu khái niệm về mã hóa khóa công khai. Đây là một bước đột phá trong lĩnh vực mật mã học, cho phép các bên trao đổi thông tin một cách an toàn mà không cần chia sẻ một bí mật chung trước đó. Khái niệm này đặt nền móng cho nhiều hệ thống mật mã học sau này, bao gồm cả Bitcoin.
Năm 1983
David Chaum, một nhà mật mã học, đã đề xuất một hệ thống tiền kỹ thuật số ẩn danh thông qua bài báo “Blind Signatures for Untraceable Payments.” Năm 1983, ông phát minh ra ecash, một hệ thống cho phép các giao dịch tài chính ẩn danh thông qua việc sử dụng các chữ ký mù (blind signatures). Mặc dù ecash không được áp dụng rộng rãi, nhưng nó đặt nền tảng cho các hệ thống tiền kỹ thuật số sau này.
Năm 1990s: B-money và Bit Gold
Wei Dai: Vào năm 1998, Wei Dai đã đề xuất b-money, một hệ thống tiền kỹ thuật số phi tập trung mà không cần một cơ quan trung ương. Trong b-money, người dùng sẽ thực hiện các giao dịch thông qua một sổ cái phân tán, tương tự như blockchain của Bitcoin. Mặc dù b-money chưa bao giờ được triển khai, ý tưởng của nó đã ảnh hưởng lớn đến sự phát triển của Bitcoin.
Nick Szabo: Cũng trong những năm 1990, Nick Szabo đã phát triển khái niệm bit gold, một loại tiền kỹ thuật số phi tập trung dựa trên sức mạnh tính toán. Bit gold không bao giờ được triển khai, nhưng nhiều ý tưởng từ bit gold đã được Satoshi Nakamoto áp dụng vào Bitcoin, bao gồm việc sử dụng một sổ cái phân tán và cơ chế Proof of Work để xác nhận các giao dịch.
Những năm 2000
Adam Back: Năm 1997, Adam Back phát triển Hashcash, một hệ thống chống spam email dựa trên công sức tính toán. Hashcash sử dụng một hệ thống bằng chứng công việc (Proof of Work), yêu cầu người gửi email giải một bài toán mật mã để gửi email. Mặc dù mục đích ban đầu của Hashcash là chống spam, nó đã chứng minh tính khả thi của việc sử dụng công sức tính toán làm bằng chứng, một khái niệm quan trọng được áp dụng trong Bitcoin.
Hal Finney: Năm 2004, Hal Finney đã tạo ra Reusable Proofs of Work (RPOW), một hệ thống cho phép lưu trữ và tái sử dụng bằng chứng công việc. RPOW là một bước tiến trong việc phát triển tiền kỹ thuật số phi tập trung và đã ảnh hưởng đến sự phát triển của Bitcoin.
Năm 2008: Bitcoin Whitepaper
Satoshi Nakamoto: Ngày 31 tháng 10 năm 2008, Satoshi Nakamoto, một cá nhân hoặc nhóm người ẩn danh, đã công bố bài báo trắng (whitepaper) với tựa đề “Bitcoin: A Peer-to-Peer Electronic Cash System.” Bài báo này mô tả chi tiết về cách thức hoạt động của Bitcoin, bao gồm việc sử dụng một sổ cái phân tán (blockchain), cơ chế Proof of Work, và cách bảo đảm tính an toàn và phi tập trung của mạng lưới Bitcoin.
Bài báo trắng của Satoshi Nakamoto kết hợp và mở rộng các ý tưởng từ những người đi trước, tạo ra một hệ thống tiền kỹ thuật số hoàn chỉnh và khả thi.
Năm 2009: Genesis Block và giao dịch đầu tiên
- 3 tháng 1: Satoshi Nakamoto khai thác khối Bitcoin đầu tiên, được gọi là “Genesis Block” (khối nguyên thủy), chứa thông điệp “The Times 03/Jan/2009 Chancellor on brink of second bailout for banks.” Thông điệp này không chỉ ghi lại thời điểm khai thác mà còn mang một thông điệp chính trị về sự không ổn định của hệ thống tài chính truyền thống.
- 9 tháng 1: Satoshi phát hành phiên bản đầu tiên của phần mềm Bitcoin (Bitcoin v0.1) trên SourceForge, một nền tảng lưu trữ và chia sẻ mã nguồn mở.
- 12 tháng 1: Giao dịch Bitcoin đầu tiên diễn ra giữa Satoshi Nakamoto và Hal Finney, trong đó Satoshi gửi 10 Bitcoin cho Finney.
Năm 2010: Những dấu mốc quan trọng
- 22 tháng 5: “Bitcoin Pizza Day,” giao dịch mua hàng hóa đầu tiên bằng Bitcoin diễn ra khi Laszlo Hanyecz mua hai chiếc pizza với giá 10,000 Bitcoin.
- 5 tháng 10: Bitcoin được trao đổi lần đầu tiên trên một sàn giao dịch với tỷ giá 1 Bitcoin = $0.0009 USD.
- Tháng 12: Satoshi Nakamoto rời khỏi dự án Bitcoin, trao quyền quản lý mã nguồn và các khóa cảnh báo mạng cho Gavin Andresen và một số nhà phát triển khác.
Năm 2011: Sự chấp nhận ban đầu
- Giá trị của Bitcoin lần đầu tiên đạt mức 1 USD vào tháng 2.
- Các sàn giao dịch Bitcoin bắt đầu xuất hiện, giúp giao dịch Bitcoin dễ dàng hơn. Các sàn như Mt. Gox trở thành trung tâm giao dịch chính.
- Tháng 6: Bitcoin đạt mức giá 31 USD trước khi trải qua sự điều chỉnh mạnh.
Năm 2012: Hình thành hệ sinh thái và cộng đồng
- Tháng 1: Bitcoin Foundation được thành lập để tiêu chuẩn hóa, bảo vệ và thúc đẩy sự phát triển của Bitcoin.
- Tháng 11: Giao thức thanh toán Bitcoin (BIP 70) được đề xuất, giúp cải thiện quy trình thanh toán và xác nhận giao dịch.
Năm 2013: Bùng nổ và biến động
- Tháng 3: FinCEN (Financial Crimes Enforcement Network) của Hoa Kỳ phát hành hướng dẫn về các loại tiền ảo, đánh dấu bước đầu tiên trong việc quản lý Bitcoin.
- Tháng 4: Bitcoin đạt mức giá 266 USD trước khi giảm mạnh do sự cố ngừng hoạt động của Mt. Gox.
- Tháng 5: Máy Bitcoin ATM đầu tiên được lắp đặt tại Vancouver, Canada. Máy Bitcoin ATM được thiết kế để cung cấp cho người dùng một cách thuận tiện và nhanh chóng để tham gia vào thị trường tiền mã hoá bằng tiền mặt.
- Tháng 11: Bitcoin đạt mức giá 1,000 USD lần đầu tiên, thu hút sự chú ý rộng rãi từ truyền thông và nhà đầu tư.
- Tháng 12: Trung Quốc cấm các tổ chức tài chính xử lý giao dịch Bitcoin, gây ra sự giảm giá đáng kể.
Năm 2014: Khủng hoảng và phục hồi
- Tháng 2: Mt. Gox, một trong những sàn giao dịch Bitcoin lớn nhất, bị phá sản sau khi mất khoảng 850,000 Bitcoin do bị hack.
- Tháng 6: Amazon Web Services bắt đầu chấp nhận Bitcoin thông qua Coinbase.
- Tháng 12: Microsoft bắt đầu chấp nhận Bitcoin cho một số nội dung số.
Năm 2015: Cải tiến công nghệ và sự đa dạng hóa
- Tháng 7: Ra mắt Bitcoin XT, một phiên bản nâng cấp của Bitcoin nhằm tăng kích thước khối để cải thiện khả năng xử lý giao dịch.
- Tháng 8: Ra mắt dự án Sidechains Elements của Blockstream, cho phép tạo ra các blockchain phụ tương tác với Bitcoin.
- Tháng 9: Sự ra mắt của Ethereum, một nền tảng blockchain khác, mở ra kỷ nguyên mới cho các ứng dụng phi tập trung và hợp đồng thông minh.
Năm 2021: Bùng nổ và chấp nhận chính thống
- Tháng 1: Bitcoin mở đầu năm 2021 với mức giá khoảng 30,000 USD, sau đó liên tục tăng trưởng.
- Tháng 2: Tesla công bố đầu tư 1.5 tỷ USD vào Bitcoin và chấp nhận Bitcoin như một phương tiện thanh toán cho các sản phẩm của mình, đẩy giá Bitcoin lên mức cao kỷ lục mới.
- Tháng 3: Mastercard và Visa công bố kế hoạch hỗ trợ các giao dịch bằng tiền điện tử trên mạng lưới của họ.
- Tháng 4: Bitcoin đạt mức giá cao nhất mọi thời đại khoảng 65,000 USD.
- Tháng 5: Tesla ngừng chấp nhận Bitcoin vì lo ngại về tác động môi trường của khai thác Bitcoin, gây ra sự giảm giá mạnh. Trung Quốc tiếp tục tăng cường các biện pháp kiểm soát và cấm khai thác Bitcoin, gây ra sự dịch chuyển của các thợ đào ra khỏi Trung Quốc.
- Tháng 9: El Salvador trở thành quốc gia đầu tiên chấp nhận Bitcoin làm tiền tệ hợp pháp. Sự kiện này đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc chấp nhận Bitcoin ở cấp quốc gia.
- Tháng 11: Bitcoin đạt mức giá cao kỷ lục mới gần 69,000 USD trước khi điều chỉnh giảm.
Năm 2022: Biến động và điều chỉnh
- Đầu năm: Thị trường tiền điện tử nói chung, bao gồm Bitcoin, trải qua sự biến động mạnh mẽ với nhiều đợt điều chỉnh giá. Một phần nguyên nhân là do lo ngại về lãi suất tăng và các biện pháp điều tiết từ các chính phủ.
- Tháng 5: Sự sụp đổ của dự án Terra (LUNA) và đồng stablecoin UST đã gây ra sự hoảng loạn và bán tháo trên thị trường tiền điện tử, ảnh hưởng lớn đến giá Bitcoin.
- Tháng 6: Celsius Network, một nền tảng cho vay tiền điện tử, tạm dừng rút tiền do vấn đề thanh khoản, gây thêm lo ngại về tính bền vững của các mô hình kinh doanh trong lĩnh vực tiền điện tử.
- Tháng 11: Sự sụp đổ của sàn giao dịch FTX, một trong những sàn giao dịch tiền điện tử lớn nhất thế giới, gây ra làn sóng bán tháo và làm suy giảm lòng tin vào các sàn giao dịch tiền điện tử. Giá Bitcoin giảm mạnh xuống dưới 20,000 USD.
Năm 2023 – Nay: Tiếp tục phát triển và thách thức mới
- Tháng 2: Các công ty lớn như MicroStrategy và Tesla tiếp tục tăng cường đầu tư vào Bitcoin, củng cố niềm tin của nhà đầu tư.
- Tháng 5: Ethereum hoàn tất quá trình chuyển đổi sang cơ chế Proof of Stake (PoS), làm giảm áp lực môi trường và mở ra khả năng cho Bitcoin áp dụng các biện pháp bền vững hơn trong tương lai.
- Tháng 6: Các quốc gia tiếp tục xem xét và ban hành các quy định về tiền điện tử, tạo ra môi trường pháp lý rõ ràng hơn cho Bitcoin và các tài sản kỹ thuật số khác.
- Tháng 9: Bitcoin tiếp tục được chấp nhận rộng rãi hơn bởi các tổ chức tài chính và công ty lớn, với nhiều dự án mới được công bố liên quan đến blockchain và DeFi (Tài chính phi tập trung).
- Tháng 4/2024: Các tổ chức lớn như Fidelity, BlackRock, và các quỹ đầu tư khác công bố các sản phẩm tài chính mới dựa trên Bitcoin, thúc đẩy sự chấp nhận của nhà đầu tư tổ chức.
Ưu điểm của Bitcoin
Phi tập trung
Bitcoin không bị kiểm soát bởi bất kỳ chính phủ, tổ chức hay cá nhân nào. Mạng lưới Bitcoin được duy trì bởi các nút (nodes) phân tán trên toàn thế giới, giúp đảm bảo tính độc lập và không thể kiểm soát.
Bảo mật
Bitcoin sử dụng cơ chế mã hóa khóa công khai (public-key cryptography) và cơ chế bằng chứng công việc (Proof of Work) để bảo vệ mạng lưới khỏi các cuộc tấn công và gian lận. Mọi giao dịch đều được ghi lại và bảo vệ trên blockchain, một sổ cái công khai không thể sửa đổi.
Ẩn danh
Người dùng Bitcoin không cần phải tiết lộ danh tính khi thực hiện giao dịch. Thay vào đó, họ sử dụng các địa chỉ Bitcoin, là các chuỗi ký tự mã hóa. Điều này giúp bảo vệ quyền riêng tư của người dùng, mặc dù tất cả các giao dịch đều công khai và có thể được truy vết.
Khả năng chia nhỏ
Bitcoin có thể được chia nhỏ đến đơn vị nhỏ nhất là một satoshi, tương đương 0.00000001 BTC. Điều này cho phép thực hiện các giao dịch với số lượng nhỏ mà vẫn giữ được tính chính xác và dễ dàng trong việc giao dịch.
Tính minh bạch
Mọi giao dịch Bitcoin đều được ghi lại trên blockchain và có thể kiểm tra công khai. Điều này giúp đảm bảo tính minh bạch và giảm thiểu rủi ro gian lận trong các giao dịch.
Cách kiếm Bitcoin, khai thác Bitcoin
Khai thác Bitcoin dựa trên cơ chế bằng chứng công việc (Proof of Work). Các thợ mỏ (miners) cạnh tranh để giải các bài toán mật mã phức tạp, và người đầu tiên giải được sẽ nhận được phần thưởng là Bitcoin mới tạo ra và phí giao dịch từ các giao dịch trong khối.
Việc khai thác Bitcoin khá phức tạp, đòi hỏi người khai thác cần đáp ứng đầy đủ phần cứng và phần mềm chuyên dụng. Quá trình này có thể mô tả như sau:
- Bước 1: Thiết lập phần cứng, đây là các thiết bị chuyên dụng được thiết kế riêng cho việc khai thác Bitcoin như ASIC Miners (Application-Specific Integrated Circuit), Popular ASIC Models,…
- Bước 2: Thiết lập phần mềm, một số phần mềm khai thác phổ biến bao gồm CGMiner, BFGMiner, và EasyMiner. Người khai thác tải về và sau đó cấu hình để kết nối với mỏ khai thác (mining pool) hoặc khai thác cá nhân (solo mining).
- Bước 3: Khai thác và xác minh giao dịch, máy khai thác sẽ cố gắng giải một bài toán mã hóa phức tạp. Bài toán này yêu cầu tìm ra một số nonce (một giá trị duy nhất) sao cho hash của khối giao dịch mới có giá trị nhỏ hơn hoặc bằng mục tiêu đã định trước (target).
- Bước 4: Xác minh giao dịch, khi một khối mới được tìm thấy, nó sẽ được phát sóng đến toàn bộ mạng lưới Bitcoin để các nút khác xác minh và thêm vào blockchain. Thợ mỏ thành công sẽ nhận được phần thưởng khối (hiện tại là 6.25 BTC) và phí giao dịch từ các giao dịch trong khối.
Bitcoin được sử dụng để làm gì?
Bitcoin có nhiều ứng dụng và công dụng khác nhau, từ việc là một phương tiện đầu tư đến việc sử dụng trong các giao dịch hàng ngày. Dưới dây là những cách mà Bitcoin được sử dụng:
- Đầu tư và tài sản: Bitcoin thường được coi là “vàng kỹ thuật số” và được sử dụng như một công cụ lưu trữ giá trị. Nhiều người đầu tư vào Bitcoin như một cách để bảo vệ tài sản khỏi lạm phát và biến động kinh tế. Các nhà đầu tư cá nhân và tổ chức thường mua và bán Bitcoin trên các sàn giao dịch để kiếm lợi nhuận từ sự biến động giá.
- Phương tiện thanh toán: Một số doanh nghiệp và cửa hàng trực tuyến chấp nhận Bitcoin như một phương tiện thanh toán cho hàng hóa và dịch vụ. Ví dụ, các công ty như Microsoft, Overstock và Newegg,… Bitcoin có thể được sử dụng để gửi tiền xuyên biên giới nhanh chóng và với phí thấp hơn so với các phương pháp truyền thống.
- Ứng dụng DeFi: Bitcoin có thể được sử dụng trong các ứng dụng tài chính phi tập trung, nơi mà các hợp đồng thông minh và giao dịch tự động không cần trung gian. Một số dự án DeFi cho phép người dùng vay, cho vay, và thực hiện các giao dịch tài chính khác bằng Bitcoin.
Cách mua Bitcoin như thế nào?
Mua Bitcoin có thể thực hiện qua nhiều cách khác nhau, tùy thuộc vào sở thích và nhu cầu của bạn. Một số sàn giao dịch phổ biến bao gồm Binance, Remitano, Kraken, OKX, MEXC,… Người dùng truy cập trang web của sàn giao dịch, đăng ký tài khoản và hoàn tất các bước xác minh danh tính (KYC – Know Your Customer).
Chuyển khoản ngân hàng hoặc thẻ tín dụng, Sau khi tài khoản đã được nạp tiền, bạn có thể đặt lệnh mua Bitcoin theo số lượng và giá bạn mong muốn. Sàn giao dịch sẽ xử lý giao dịch và chuyển Bitcoin vào ví của bạn trên sàn.
Rủi ro khi đầu tư Bitcoin
Không chỉ Bitcoin mà bất cứ hình thức đầu tư nào cũng chứa đựng các rủi ro nhất định. Dưới đây là những rủi ro chính mà bạn cần cân nhắc khi tham gia đầu tư Bitcoin:
- Biến động giá: Giá Bitcoin có thể thay đổi mạnh mẽ trong khoảng thời gian ngắn. Sự biến động này có thể dẫn đến tổn thất lớn nếu bạn không chuẩn bị sẵn sàng.
- Vấn đề pháp lý: Một số quốc gia đã cấm hoặc hạn chế việc sử dụng Bitcoin, điều này có thể ảnh hưởng đến khả năng giao dịch và giá trị của Bitcoin. Các quy định pháp lý liên quan đến Bitcoin và tiền điện tử có thể thay đổi, và các chính phủ có thể áp đặt các quy định mới hoặc hạn chế về việc sử dụng và giao dịch Bitcoin.
- Vấn đề bảo mật: Các sàn giao dịch và ví điện tử có thể bị tấn công bởi hacker, dẫn đến mất mát Bitcoin. Hay các sai lầm trong việc bảo mật ví cá nhân, như mất khóa riêng hoặc không lưu trữ khóa an toàn, có thể dẫn đến việc mất Bitcoin vĩnh viễn.
- Lừa đảo gian lận: Nhiều vụ lừa đảo và scam liên quan đến Bitcoin có thể lừa đảo nhà đầu tư, chẳng hạn như các dự án ICO giả mạo hoặc các sàn giao dịch không đáng tin cậy.
- Vấn đề với các sàn giao dịch: Sàn giao dịch mà bạn sử dụng có thể gặp sự cố tài chính, bị tấn công hoặc ngừng hoạt động, ảnh hưởng đến khả năng giao dịch và lưu trữ Bitcoin của bạn. Hãy tham khảo các sàn giao dịch mà chúng tôi giới thiệu để giao dịch BTC một các an toàn.
Bitcoin có phải là “pha lừa đảo thế kỷ”
Việc cho rằng Bitcoin là một “pha lừa đảo thế kỷ” là một suy nghĩ có phần lười biếng và mang tính chủ quan. Bitcoin là một công nghệ thực sự, được sáng chế bởi Satoshi Nakamoto và hoạt động trên nền tảng blockchain. Nó đã được chấp nhận và sử dụng rộng rãi trên toàn thế giới, với hàng triệu người dùng và doanh nghiệp chấp nhận nó.
Hiện nay, Bitcoin được sử dụng cho nhiều mục đích hợp pháp, bao gồm đầu tư, thanh toán, chuyển tiền quốc tế và tài chính phi tập trung.
Sự khác nhau giữa Bitcoin và tiền tệ truyền thống
| So sánh | Bitcoin | Tiền tệ truyền thống (tiền Fiat) |
| Nguồn gốc | Bitcoin được sáng chế bởi một cá nhân hoặc nhóm ẩn danh dưới cái tên Satoshi Nakamoto vào năm 2008. Nó hoạt động trên nền tảng công nghệ blockchain. | Tiền tệ truyền thống do các ngân hàng trung ương và chính phủ phát hành và quản lý. Ví dụ, USD do Cục Dự trữ Liên bang Mỹ phát hành, và EUR do Ngân hàng Trung ương Châu Âu phát hành. |
| Sự kiểm soát | Bitcoin không được kiểm soát bởi bất kỳ tổ chức hay cơ quan nào. Nó hoạt động dựa trên một mạng lưới phi tập trung | Tiền tệ truyền thống được kiểm soát và quản lý bởi các cơ quan trung ương, có quyền điều chỉnh lượng cung tiền, lãi suất, và chính sách tiền tệ. |
| Tính ẩn danh | Giao dịch Bitcoin có thể cung cấp một mức độ ẩn danh, danh tính của người dùng thường không được liên kết trực tiếp với địa chỉ ví. | Giao dịch tiền tệ truyền thống thường yêu cầu thông tin cá nhân và có thể được theo dõi bởi ngân hàng và các cơ quan tài chính. |
| Tính minh bạch | Mọi giao dịch Bitcoin đều có thể được kiểm tra công khai trên blockchain, cung cấp một mức độ minh bạch. | Thông tin giao dịch thường chỉ được ngân hàng và các bên liên quan nắm giữ. |
| Tính chấp nhận | Việc chấp nhận Bitcoin như một phương tiện thanh toán còn hạn chế so với tiền tệ truyền thống, mặc dù sự chấp nhận đang ngày càng gia tăng. | Tiền tệ truyền thống được chấp nhận rộng rãi bởi hầu hết các doanh nghiệp và dịch vụ trên toàn thế giới. |
| Tính cố định | Tổng cung Bitcoin được giới hạn ở 21 triệu đồng, điều này giúp ngăn chặn lạm phát do việc tạo ra thêm tiền. | Các ngân hàng trung ương có thể điều chỉnh cung tiền và lãi suất để kiểm soát lạm phát và duy trì sự ổn định kinh tế. |
Các tiêu chuẩn token mới được triển khai trên Bitcoin
Tiêu chuẩn token là một bộ quy tắc quy định cách tạo và quản lý các token trên một nền tảng blockchain cụ thể. Dưới đây là các tiêu chuẩn Token được triển khai trên Bitcoin:
ORC-20
ORC-20 là một tiêu chuẩn token mới trên Bitcoin, nhằm cung cấp chức năng tương tự như tiêu chuẩn ERC-20 trên Ethereum. Đây là một phần của các nỗ lực nhằm mở rộng khả năng của Bitcoin để hỗ trợ các ứng dụng tài chính phi tập trung (DeFi) và các loại token khác.
Chức năng của ORC-20:
- Tạo và Quản lý Token: ORC-20 cho phép các nhà phát triển tạo và quản lý các token trên mạng lưới Bitcoin theo cách có thể tương tác với các hợp đồng thông minh và ứng dụng DeFi.
- Khả năng tương thích: ORC-20 được thiết kế để dễ dàng tích hợp với các công cụ và dịch vụ hiện có trên Bitcoin, giúp mở rộng khả năng sử dụng Bitcoin ngoài việc là một phương tiện thanh toán.
BRC-20
BRC-20 là một tiêu chuẩn token mới trên mạng lưới Bitcoin, được giới thiệu vào năm 2023. Đây là một tiêu chuẩn tương tự như ERC-20 trên Ethereum nhưng được thiết kế đặc biệt để hoạt động trên nền tảng Bitcoin, giúp mở rộng khả năng của Bitcoin để hỗ trợ các ứng dụng tài chính phi tập trung và các token.
Công nghệ và kỹ thuật:
- Omni Layer: BRC-20 hoạt động dựa trên các giao thức và công nghệ của Bitcoin, và có thể sử dụng Omni Layer, một lớp bổ sung trên Bitcoin cho phép phát hành và giao dịch token.
- Ordinal Inscriptions: BRC-20 sử dụng cơ chế ordinal inscriptions trên Bitcoin, một phương pháp lưu trữ dữ liệu và thông tin trực tiếp vào các giao dịch Bitcoin, để tạo và quản lý các token.
SRC – 20
SRC-20 là một tiêu chuẩn token mới trên mạng lưới Bitcoin, được thiết kế để mở rộng khả năng của Bitcoin trong việc phát hành và quản lý các token. SRC-20 được giới thiệu như một phương pháp mới để tạo và quản lý các token trên Bitcoin, nhằm cung cấp các tính năng tương tự như các tiêu chuẩn token trên các nền tảng khác, chẳng hạn như ERC-20 trên Ethereum.
Công Nghệ và Kỹ Thuật:
- Bằng chứng công việc (Proof of Work): SRC-20 hoạt động trên nền tảng Bitcoin và tận dụng công nghệ blockchain của Bitcoin để hỗ trợ các tính năng token.
- Ký hiệu trên blockchain: SRC-20 sử dụng các cơ chế ký hiệu và mã hóa trên blockchain của Bitcoin để quản lý và xác nhận các giao dịch token.
Smart Contract trên Bitcoin
Hợp đồng thông minh (Smart Contract) trên Bitcoin không phổ biến như trên các nền tảng blockchain khác như Ethereum, vì Bitcoin được thiết kế chủ yếu để hoạt động như một hệ thống thanh toán tiền điện tử. Tuy nhiên, có một số cách để triển khai hợp đồng thông minh trên mạng Bitcoin, mặc dù chúng có thể không linh hoạt hoặc mạnh mẽ như trên Ethereum.
RGB Protocol
RGB Protocol là một giao thức mở rộng cho Bitcoin nhằm hỗ trợ các ứng dụng tài chính phi tập trung (DeFi) và các tài sản số. RGB là viết tắt của “Reversible Transparent Generic Blockchain”, và nó cho phép tạo và quản lý các tài sản số và hợp đồng thông minh trên nền tảng Bitcoin mà không cần thay đổi mã nguồn cơ bản của Bitcoin.
Spiderchain
Spiderchain là một giải pháp mở rộng cho Bitcoin nhằm cải thiện khả năng mở rộng và tính linh hoạt của mạng lưới Bitcoin. Được phát triển bởi Spider Network, Spiderchain là một lớp giải pháp lớp thứ hai (layer-2) hoạt động trên nền tảng Bitcoin, với mục tiêu cung cấp các chức năng và khả năng mở rộng bổ sung mà không làm thay đổi mã nguồn cơ bản của Bitcoin.
Bitcoin có phải chịu thuế không?
Bitcoin và các loại tiền điện tử khác có thể phải chịu thuế tùy thuộc vào quy định thuế của từng quốc gia. Lấy ví dụ, các quốc gia dưới đây:
Hoa Kỳ:
- IRS (Internal Revenue Service): Tại Mỹ, IRS coi Bitcoin và các loại tiền điện tử khác là tài sản, không phải là tiền tệ. Điều này có nghĩa là các giao dịch Bitcoin phải tuân theo quy định về thuế đối với tài sản, bao gồm thuế thu nhập cá nhân từ vốn và các loại thuế khác.
- Form 8949 và Schedule D: Người dùng cần khai báo các giao dịch Bitcoin trên Form 8949 và Schedule D khi nộp thuế.
Châu Âu:
- Các nước EU: Quy định về thuế đối với Bitcoin và tiền điện tử khác có thể khác nhau giữa các quốc gia EU. Một số quốc gia có thể áp dụng VAT đối với các giao dịch tiền điện tử, trong khi những quốc gia khác có thể không áp dụng VAT và chỉ đánh thuế thu nhập từ vốn.
Bitcoin Halving là gì?
Bitcoin Halving là một sự kiện quan trọng trong hệ sinh thái Bitcoin, xảy ra khoảng mỗi bốn năm một lần, hoặc sau mỗi 210.000 khối được khai thác. Sự kiện này làm giảm phần thưởng khối mà các thợ mỏ (miners) nhận được khi khai thác một khối mới trên mạng Bitcoin. Đây là một cơ chế quan trọng để kiểm soát nguồn cung của Bitcoin và ảnh hưởng đến giá trị của nó.
Khi Bitcoin được khai thác lần đầu vào năm 2009, phần thưởng cho mỗi khối mới là 50 BTC. Số lượng này giảm một nửa sau mỗi sự kiện halving. Các sự kiện halving giảm tốc độ phát hành Bitcoin mới, giúp đảm bảo rằng toàn bộ cung Bitcoin không bao giờ vượt quá giới hạn này.
Lịch sử các sự kiện Halving:
- Halving đầu tiên (28/11/2012): Giảm từ 50 BTC xuống 25 BTC
- Halving lần thứ 2 (9/7/2016): Giảm từ 25 BTC xuống 12,5 BTC
- Halving thứ 3 (11/5/2020): Giảm từ 12,5 BTC xuống 6,25 BTC
- Halving thứ 4 (20/4/2024): Giảm từ 6,25 BTC xuống 3,125 BTC
Cá voi Bitcoin là gì?
Cá voi Bitcoin (Bitcoin whales) là thuật ngữ dùng để chỉ những cá nhân hoặc tổ chức nắm giữ một lượng Bitcoin lớn. Những “cá voi” này có thể ảnh hưởng đáng kể đến giá và tính thanh khoản của Bitcoin do khối lượng lớn của tài sản mà họ nắm giữ.
Đặc điểm của những Cá voi Bitcoin đó là:
- Nắm giữ số lượng Bitcoin lớn: Vì vậy những giao dịch của họ có thể gây ra biến động lớn trong thị trường.
- Tác động giá: Khi một cá voi thực hiện giao dịch mua hoặc bán một lượng lớn Bitcoin, nó có thể tạo ra sự biến động mạnh mẽ trong giá của Bitcoin
BTC Dominance
BTC Dominance (Bitcoin Dominance) là một chỉ số trong thị trường tiền điện tử, dùng để đo lường tỷ lệ vốn hóa thị trường của Bitcoin so với tổng vốn hóa thị trường của tất cả các loại tiền điện tử khác. Đây là một chỉ số quan trọng để đánh giá vị thế của Bitcoin trong toàn bộ hệ sinh thái tiền điện tử.
BTC Dominance được tính theo công thức sau:
Bitcoin Dominance = Vốn hóa thị trường của BTC / Vốn hóa toàn bộ thị trường tiền mã hoá
Ý nghĩa:
- BTC Dominance phản ánh sức mạnh và ảnh hưởng của Bitcoin trong thị trường tiền điện tử. Một chỉ số cao cho thấy Bitcoin đang chiếm ưu thế và có sự chấp nhận lớn hơn so với các loại tiền điện tử khác.
- Thay đổi trong BTC Dominance có thể chỉ ra các xu hướng lớn trong thị trường tiền điện tử. Ví dụ, khi BTC Dominance tăng, điều này có thể cho thấy Bitcoin đang dẫn đầu và các loại tiền điện tử khác có thể không tăng trưởng nhanh chóng.
Tác động của chỉ số BTC Dominance:
- Tâm lý thị trường: BTC Dominance có thể ảnh hưởng đến tâm lý thị trường. Một BTC Dominance cao có thể làm giảm sự quan tâm đến các loại tiền điện tử khác, trong khi một BTC Dominance thấp có thể kích thích sự tìm kiếm cơ hội trong các altcoins.
- Chiến lược đầu tư: Các nhà đầu tư có thể sử dụng BTC Dominance để xác định thời điểm để đa dạng hóa danh mục đầu tư của họ. Ví dụ, khi BTC Dominance giảm, nhà đầu tư có thể cân nhắc việc tăng cường đầu tư vào các altcoins.
Bitcoin được lưu trữ ở đâu?
Bitcoin có thể được lưu trữ ở nhiều loại ví khác nhau, mỗi loại có những đặc điểm và mức độ bảo mật khác nhau. Dưới đây là các phương pháp chính để lưu trữ Bitcoin:
- Ví Phần Mềm (Software Wallets): Ví phần mềm có thể là ứng dụng di động như Trust Wallet, Mycelium hoặc Coinbase Wallet.
- Ví trực tuyến (Online Wallets): Các sàn giao dịch tiền điện tử như Binance, Coinbase, hoặc Kraken thường cung cấp ví trực tuyến cho người dùng.
- Ví Web (Web Wallets): Ví web là dịch vụ ví hoạt động qua trình duyệt.
- Ví Phần Cứng (Hardware Wallets): Ledger Nano S/X, Trezor One/T, và KeepKey.
Có nên đầu tư Bitcoin hay không?
Quyết định đầu tư vào Bitcoin là một vấn đề cá nhân và phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm mục tiêu tài chính, mức độ chấp nhận rủi ro và kiến thức về thị trường. Bitcoin là một lại tài sản có biến động mạnh qua thời gian, có thể sinh lời nhanh chóng và ngược lại có thể khiến nhà đầu tư gặp các rủi ro các khoản lỗ.
Chính vì vậy, trước khi đầu tư vào Bitcoin bạn cần chuẩn bị kỹ các thông tin kiến thức liên quan đến thị trường tiện điện tử đầy đủ như: chu kỳ thị trường, phân tích kỹ thuật,… Nếu không đây là con dao hai lưỡi khiến bạn lỗ nặng và mất vốn.
Tổng kết
Trên đây là tất cả những thông tin về Bitcoin mà nhà đầu tư mới cần biết trước khi bắt đầu tham gia vào thị trường. Hy vọng qua bài viết này đã cung cấp cho bạn các thông tin hữu ích về Bitcoin, đừng quên theo dõi Kênh Bitcoin để cập nhật thông tin thị trường crypto mỗi ngày nhanh và chính xác nhất.
